Kreatywne myślenie – jak myśleć w nieszablonowy sposób i wykorzystać tą umiejętność do nauki

Kreatywność jest ważna w codziennym życiu. Rzeczywiście w znaczący sposób wpływa na procesy uczenia się i pełni istotną rolę dydaktyczną. Warto tutaj odnieść się do badań wykonanych przez PISA z 2022 r., które jasno wskazują, że Polaków cechuje większa kreatywność, pomysłowość i umiejętność ulepszania w porównaniu do innych obywateli należących do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju. Tutaj pojawia się pytanie - jak myśleć nieszablonowo i jak ową kreatywność wykorzystać w nauce?

Kluczowe wnioski z artykułu:

1. Kreatywność nie jest talentem, ale umiejętnością, której można się nauczyć. 
2. Dobra szkoła skupia się nie tylko na samej dydaktyce, ale też pobudzeniu kreatywnego myślenia.
3. Ćwiczenia polegające na burzy mózgu, krzyżówkach czy sudoku uczą i rozwijają kreatywne myślenie.  

Wiele mówi się na temat tego, jak ważną rolę w procesie dydaktycznym odgrywa zaangażowanie. Wbrew pozorom o umiejętności uczenia się decyduje nie tylko  talent. Jednocześnie należy talent rozumieć  nie tylko jako wrodzoną, ale także nabytą ponadprzeciętną umiejętność, która może rozwijać się poprzez naukę i pracę. Oznacza to, że nie trzeba mieć dużego talentu, by osiągnąć sukces, gdyż sama umiejętność pracy i samorozwój mają znaczenie. Ta zasada odnosi się również do kreatywnego myślenia, którego także można się nauczyć. Ten proces polega na rozwoju półkul mózgowych w taki sposób, by generowały idee czy koncepcje, które przekraczają utarte schematy myślowe. Ćwiczenia mózgu odgrywają więc niezwykle ważną rolę. Do technik można zaliczyć choćby ćwiczenia w postaci skojarzeń, łamigłówek czy tworzenie alternatywnych zastosowań danych produktów. 

Skoro wiesz już, czym jest kreatywne myślenie i jakie ćwiczenia je rozwijają, to warto przeanalizować aspekt rozumienia kreatywności jako nauki, a nie fantazji. Traktowanie kreatywności przez pryzmat dydaktyczny pozwala na podejmowanie decyzji. Jest niezbędna zarówno w pracy zespołowej podczas burzy mózgów, jak i w codziennym życiu. Warto zauważyć, że niestandardowe czy nietypowe myślenie można traktować przez pryzmat kreatywności. Jednak, jak nie pomylić jej z fantazją? W tym przypadku należy odnieść się do definicji socjologicznej, którą stosują współcześni i uważani za najwybitniejszych naukowcy, choćby Justyna Hofmokl czy też Andrzej Juszczyk. Rozróżnienie kreatywności od fantazji używane było przez Augusta Comte już w czasach pozytywizmu. W tym przypadku trzeba wiedzieć, że kreatywność należy rozumieć poprzez tworzenie czegoś nowego. Sam proces myślowy prowadzi do powstania nowych idei, które mogą być alternatywne. W tym przypadku cel jest jasny, a mianowicie jest nim tworzenie podmiotu i jego rozwinięcia. Podczas gdy fantazja odnosi się do rzeczy nieistniejących, nie mających prawa bytu. Wielu krytyków pruskiego systemu szkolnictwa zarzuca, że skupione jest tylko i wyłącznie na samej metodologii. Jednak trzeba przyznać, że od XIX wieku wiele się zmieniło i szkoły uczą kreatywności. Doskonałym tego przykładem jest liceum sztuk pięknych, gdzie kadra pedagogiczna ma pobudzać kreatywność uczniów i pozwalać im wychodzić przed szereg. Oczywiście każda dobra szkoła taka jak CosinusYoung skupia się na formowaniu ucznia, w taki sposób, by samodzielnie podejmował decyzje. Liceum ogólnokształcące czy szkoła branżowa oraz technikum wykorzystują imperatyw kategoryczny, a więc zasadę, że wola może pobudzać, zaś w żadnym wypadku nie może ograniczać.

Czy poetą, malarzem czy artystą trzeba się urodzić? Co ma wpływ na to, jak kreatywni jesteśmy? Jak możemy pokonywać bariery ograniczające kreatywne myślenie? Czy ludzie mogą nauczyć się danej umiejętności takiej jak kreatywne myślenie? Prawda jest taka, że systematyczność pozwala na samorozwój, w tym rozwój kreatywności. W teorii są osoby, które mogą mieć biologiczną zdolność do danej umiejętności, jednak nauka kreatywności i stawianie na rozwijające ćwiczenia zawsze pełnią rolę najważniejszą, czyli są niezbędne do osiągnięcia sukcesu. Ciężka i systematyczna praca pozwala na osiągnięcie celów. Jak więc pobudzić swój umysł i przełamać rutynę? Warto do tego celu wykorzystać określone ćwiczenia takie jak: 

• gry słowne;
• układanie puzzli;
• gry pamięciowe;
• rozwiązywanie krzyżówek czy sudoku;
• kolorowanie kolorowanek dla dorosłych;
• układanie klocków przestrzennych.

Osobowość odgrywa kolejną ważną rolę w rozwoju. Często introwertycy mają problemy ze zdobyciem pewności siebie, co przekłada się na brak wiary we własne możliwości.Należy tutaj odnieść się do systemu szkolnictwa, a dokładnie do roli, jaką odgrywają nauczyciele, którzy powinni skupić się na każdym uczniu. Nauczyciele CosinusYoung stawiają na pobudzanie kreatywności i wsparcie uczniów, ale także mogą pracować z nimi poprzez ćwiczenia, podczas których uczniowie uczą się pokonywania swoich barier. Warto jeszcze wiedzieć, że w szkole dla młodzieży CosinusYoung dostępne są bezpłatne podręczniki.      

Istnieją różne techniki pobudzające kreatywne myślenie. Do najpopularniejszych zaliczamy:

• burza mózgów, czyli generowanie jak największej ilości pomysłów bez ich oceniania;
• mapa myśli, czyli wizualne przedstawienie, które pozwala na lepszą identyfikację i wyrażenie pomysłów;
• synektyka, czyli łączenie pozornie niepasujących elementów, po to, by wygenerować nowe pomysły;
• burza pytań, czyli technika, która polega na przygotowaniu jak największej ilości pytań dotyczących danego zagadnienia, aby znaleźć ciekawe rozwiązania.

Pojęcie kreatywności w wielu przypadkach opiera się na mitach. Zatem jakie są to mity? 

1. Kreatywności nie można się nauczyć. 
2. Z kreatywnością trzeba się urodzić.
3. Trzeba posiadać specjalny dar. 
4. Natchnienie jest niezbędne.
5. Kreatywność  jest domeną artystów.
6. Trzeba codziennie bardzo dużo się uczyć, by zyskać kreatywność. 
7. Kreatywność jest darem dla niewielu jednostek. 

Jak widzisz, kreatywność to też umiejętność, którą możesz zdobyć. Ćwiczenia, ale też wzmocnienie swojej osobowości i pewności siebie odgrywają ważną rolę. Pierwszym krokiem do kreatywności jest porzucenie strachu przed niepowodzeniem. Jeżeli chcesz ćwiczyć swoją kreatywność, już teraz możesz zapisać się online do CosinusYoung.